nitinghadage.blogspot.com या असलं मराठमोळी लेखणी असलेली साईटमध्ये विविध वि.लेख लेखन व संकलन करत आहे

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇  *१ ऑक्टोबर १६५७* छत्रपती शिवाजी महाराज मावळ्यांसह कल्याणकडे रवाना... 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ ऑक्टोंबर १७००* महापूरात औरंगजेबाला अपंगत्त्व त्यावेळी १ ऑक्टोंबर १७०० रोजी माण नदीला अचानक पूर येऊन औरंगजेबाच्या छावण्या वाहून गेल्या. यामध्ये शेकडो सैनिक, उंट, हत्ती वाहून गेले. मुघल लष्कराची मोठी हानी या पूरात झाली. यावेळी छावणीत हजर असलेल्या साकी मुस्तैदखान याने माण नदीला आलेल्या या भयंकर पूराचे वर्णन करुन ठेवले आहे. या पूरात पाण्यात बुडण्यापासून जीव वाचवताना औरंगजेबाचा पाय मोडला. त्याला कायमचे अपंगत्त्व आले. माण नदीच्या महापूराने औरंगजेबाला चांगलीच अद्दल घडविली.  🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ ऑक्टोबर १७२४* साखरखेर्डा लढाई - निझामाने मोगलांचा पराभव केला दख्खनमधील आपल्या भावी आव्हानाची पुरेपूर कल्पना निजामाला येऊन चुकली. बादशहाने निजामाचा नि:पात करण्यास धाडलेल्या मुबारिजखानाला सामोरे जाण्यासाठी निजामाने बाजीरावांच्या साह्याची याचना केली आणि ते तातडीने त्याच्या मदतीला धावून गेले. १ ऑक्टोबर १७२४ला साखरखेर्डा लढाईत मुबारिजखानाचा पराभव झाला. नि

महाराष्ट्राचा प्राचीन इतिहास भाग 2 #क्षत्रिय_मराठा_सातवाहन_राजवंश ---------------------------------------------- सातवाहन हा महाराष्ट्रावर शासन करणारा पहिला ज्ञात क्षत्रिय मराठा राजवंश आहे. सातवाहनांचा शासन काळ हा इसवी सन पूर्व 230 ते इसवी सन 220 असा होता म्हणजे 450 वर्ष इतक्या प्रदीर्घकाळ सातवाहन राजवंशाने महाराष्ट्रावर एक छत्र शासन केले.  काही विद्वानांच्या मते सातवाहन शब्दाचा अर्थ सूर्य असा होतो भगवान सूर्य देवाच्या रथाला सात घोडे असतात म्हणजे सात - वाहन म्हणून या वंशाला सातवाहन म्हटले गेले सातवाहन हे सूर्यवंशी होते. सातवाहनांची सत्ता आधी फक्त पुणे मावळ प्रांतात होती. ते मूळचे #आंद्रा_नदी किनारी वसलेल्या #अंदर_मावळचे होते. म्हणून त्यांना अंदर सातवाहन म्हटले गेले त्याचा अपभ्रंश नंतर अंदर सातवाहन चा आंध्र सातवाहन झाला. (आंध्रप्रदेश शी त्याचा काही संबंध नाही.)  सातवाहन पहिले मौर्य काळात मौर्य साम्राज्याचे सामंत होते. मौर्य साम्राज्याच्या पतनानंतर जेव्हा कण्व वंशाला सुरुवात झाली तेव्हा सातवाहन कण्व राजांचे सामंत होते. नंतर कण्व वंशातील शेवटचा राजा सुसर्मन ला सिमुक सातवाहन यांनी हरवले व स

*वढू बुद्रुक येथील शिक्षक संभाजी शिवले यांनी कोरेगाव भीमा चौकशी आयोगासमोर साक्ष नोंदवताना शिवले परिवाराने छत्रपती संभाजी महाराजांचे अंत्यसंस्कार केल्याचा उल्लेख असणारा ब्रिटिश कालीन कागद सादर केला आहे.* या कागदावरील मजकूर असा...  _श्री_  _सीमगच्यापोलीला नारो सिवले यांनी वारता आणली गोरया सरकारनी जमीनजुमल्याचे कागद इनामहुकूम करनेसाठी सरकारात जमा करण्याचे आदेस केला मनून नक्कल केला अवरंग पातसहा सिवाजी राजाचा पोरगा संबाजीराजा तेचा मैतर कबजीबावा तेचा कबिला जाळीत टाकून गावात आला. तेच हाल हाल करिता गुडी पाडव्याला जीव मारविले नागर गावातून बापूजी सिवलेने पदूबाई व बवानीबाईच्या जोडीने सीरका मनोन कड तोडल सिदे व गोतानी काडून दिले तुरकाचया वगलीला_ _संबाजीराजाचा सीर सापाडल ते उचलून गावाचया येसीवर येचनात दडाच तुकड दोतरात ववचल_ _कजालाच सरान चेतावल देहाला मूठमाती दिली अवरंग पातसहाला वारता गेली तेने गावात हायदोस केला मानस परागंदा जाली चिचवडचया गोसायाने जी व राकिले पानकळा गावात काडून अवरंग पातसहा गाव सोडून गेला गावची पार राक जाली गावाची पांढरी ओकीबोकी जाली_ _मोरोजी सिवले नी  (नांगराचे चित्र)_ _(डाव्या बाजू

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *३० सप्टेंबर १६५९* स्वराज्यावर चालून आलेला आदीलशाही सरदार "अफझलखान" याने १२ मावळ मधील रोहीड खोरेचे वतनदार आणि स्वराज्याशी कायम एकनिष्ठ असणारे "कान्होजी जेधे" त्यांचे सुपुत्र व छत्रपती शिवरायांचे बालमित्र "बाजी जेधे" यांना स्वराज्यविरोधी जाण्यासाठी पत्र पाठविले. पण "बाजी जेधे" यांनी ते धुडकावून लावले आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांसमोर मुजरा करावयास हजर झाले. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *३० सप्टेंबर १६६४* १६६४-६५ वर्षाच्या मध्यान्हात औरंगजेबाचा अनेक वर्षाचा स्वराज्यावरील क्रोध चालून आला. हा क्रोध, कधीकाळचे जयपुरचे राजे मिर्झाराजे जयसिंग ह्या सरदाराच्या रूपाने चालून आला. धूर्त राजकारणी, चाणाक्ष मुत्सद्दी, महापराक्रमी आणि बुद्धिने तल्लख असलेल्या मिर्झाराजांचे हे गुणविशेष मात्र परकियांच्या पुढे झुकत होते, आणि हेच शल्य इतिहासात त्यांच्यावर दिसते. अर्थात त्यांना यात कसलाही कमीपणा वाटत नसे. तर असे हे मिर्झाराजे दख्खन मोहिमेकरीता ३० सप्टेंबर १६६४ रोजी मुक्रर झाले. दिल्ली दरबारातील मोठ्या-मोठ्या सरदारांसह द

🚩 करवीर छत्रपती शिवाजीराजे (  दुसरे  ) करवीर छत्रपती संभाजी राजे दुसरे यांच्या निधनानंतर (१७५९) खानवटकर भोसले घराण्यातून दत्तक.  १७६२ ते १८१३ राज्य कालखंड ५१ वर्षे          म्रुत्यु २४ एप्रिल १८१३           शिवपुत्र छत्रपती राजाराम महाराज यांचे दुसरे पुत्र छत्रपतीं संभाजी राजे यांच्या मृत्यूनंतर छत्रपती शिवाजीराजे दुसरे (खानवटकर भोसले )या घराण्यातून सन १७६२ मधे दत्तक आले. कोल्हापूरचे  छत्रपती घराणे सुरक्षित ठेवण्याची सर्व जबाबदारी छत्रपती संभाजी राजे यांच्या पत्नी महाराणी जिजाबाई यांच्यावरच पडली होती. आणि त्यांनी ती सुमारे बारा वर्ष मोठ्या  जिद्दीने पार पाडली, वस्तुतः  जिजाबाईंना राज्यकारभारात  त्यापूर्वीपासूनच लक्ष घालावे लागले होते. छत्रपतीं संभाजीराजे यांच्या मातोश्री राजसबाई यांनी संभाजीराजे गादीवर बसल्यानंतर काही दिवस कारभार केला होता. जिजाबाई या १७५१ साली निधन पावल्या. जिजाबाईं या संभाजीराजे यांना केवळ सल्लाच देत असत असे नव्हे तर सरदारांना आणि कारभाऱ्यांना प्रत्यक्ष आज्ञा ही देत असत.             संभाजीराजे यांच्या निधनानंतर सर्व जबाबदारी जिजाबाईं यांच्यावर येऊन होती. त्यातच त्या

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२७ सप्टेंबर १६६५* औरंगजेबाचे छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या नावाने तहाचे फर्मान व शंभूराजेंच्या मनसबदारीचे फर्मान येऊन दाखल. मिर्झाराजांच्या हुकुमाने छत्रपती शिवाजी महाराज तळकोकणातून येऊन मिर्झाच्या छावणीत दाखल. ऐतिहासिक किल्ले पुरंदरच्या तहाची अंमलबजावणी सुरु. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२७ सप्टेंबर १७०७* शंकराजी नारायण पंतसचिवांचे देहावसान २७ सप्टेंबर १७०७ रोजी श्री क्षेत्र आंबवडे येथे झाले.  रामचंद्र पंतांबरोबर महाराष्ट्रात वावरणारा त्यांचा जोडीदार शंकराजी नारायण हा मावळातील शिरवळपासून वाई-सातारा पर्यंतच्या अवघड प्रदेशाचा माहितगार मोठा युक्तिबाज व हर तऱ्हेने कार्य सिद्धीस नेणारा होता. मावळातील लोकात त्याचे चांगले वजन होते. औरंगजेबाने मावळातील किल्ले घेण्याचा सपाटा लावताच शंकराजीने मावळी फौज उभी करून ते बादशहाच्या कब्जातून परत घेतले. तो अत्यंत धाडसी व उलाढाल्या करण्यात तरबेज होता. हाती घेतलेल्या कमी सबब सांगत तो कधी आला नाही. रामचंद्रपंतांवर त्याची पूर्ण निष्ठा होती. मावळातील किल्ले लगोलग घेण्यात त्याने चांगलीच हुशारी दाखवली. वतने प

#क्षत्रिय_मराठा_निकुंभ_राजवंश ----------–---------------------------- राजा निकुंभ यांच्यापासून निकुंभ राजवंशाची सुरुवात झाली. राजा निकुंभ हे आयोध्याचे सूर्यवंशी राजा इक्ष्वाकु यांचे 13 वे वंशज होते. निकुंभ वंशी राजा #बाहुमान आणि मध्य भारतात नर्मदा नदी किनारी राज्य करत असलेल्या हैहैय वंशी राजा #तालजंग यांच्यात घनघोर युद्ध झाले या युद्धात राजा बाहुमान यांचा पराभव होऊन मृत्यू झाला. त्यानंतर राजा बाहुमान यांचे पुत्र राजा #सगर यांनी आपल्या पित्याच्या पराभवाचा बदला घेतला व राजा तालजंग यांचा पराभव केला. याचवेळी निकुंभ वंशी राजांचा राज्यविस्तार दक्षिण भारतामध्ये झाला. त्यानंतर भगवान श्रीराम यांचे छोटे बंधू राजा शत्रुघ्न यांचे द्वितीय पुत्र #सुबाहु यांना देखील दक्षिण भारताचे राज्य मिळाले. त्यानंतर राजा सुबाहु यांचे वंशज देखील निकुंभ वंशीय क्षत्रियांमध्ये मिसळले व एकाच वंशाचे असल्यामुळे राजा सुबाहु यांचे वंशज देखील स्वतःला निकुंभवंशीय म्हणू लागले. तर हा झाला निकुंभ वंशाचा अयोध्ये वरून दक्षिण भारतापर्यंतच्या राज्य विस्ताराचा पौराणिक इतिहास. ऐतिहासिक इतिहासाचा विचार केला तर निकुंभ राजवंशाचे राज्य