nitinghadage.blogspot.com या असलं मराठमोळी लेखणी असलेली साईटमध्ये विविध वि.लेख लेखन व संकलन करत आहे

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२६ आॅक्टोबर १२७०* संत नामदेव यांचा जन्म. (मृत्यू: ३ जुलै १३५०) 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२६ आॅक्टोबर १६७२* महाराज केव्हाही गुजरातचे मालक बनतील अशी भीती मुंबईकर इंग्रज व्यक्त करताना दिसतात. आधीच धास्तावलेले सुरत कर यामुळे अधिकच भेदरून गेले. त्यातच प्रतापराव गुजरांकडून पुन्हा सुरतेच्या सुभेदारकडे व प्रजैकडे चौथाईची मागणी करणारे कडक पत्र आले. पाठोपाठ महाराजांचे सैन्य रामनगर पर्यंत येऊन धडकले. त्यामुळे सुरत करांच्या तोंडाचे पाणी पळाले नसते तरच नवल ! महाराजांच्या संभाव्य आक्रमणाला आवर घालण्यासाठी मोगलांनी जंजिरेकर सिद्धीला महाराजांवर हल्ला करण्यासाठी प्रोत्साहित केले. सुरतेहून वीस गलबतांचे आरमार त्यांच्या मदतीसाठी व किनारपट्टीवरील महाराजांचा मुलुख झोडपून काढण्यासाठी रवाना झाले. दिलेरखान ही सुरतेच्या आसपासच वावरत होता त्यामुळे गणदेवी पर्यंत येऊन ठेपलेले मराठी खानदेश, वराड, तेलंगणा भागाकडे वळले. बहादुरखान दिलेरखान सह त्यांच्या पाठलागावर निघाला पण वार्याच्या वेगाने पळणाऱ्या मराठ्यांचा बंदोबस्त करणे त्यांना शक्य होईना मराठ्यांनी रामगिरी (

🙏 *वारकरी संप्रदायावर मोठा आघात, ज्येष्ठ कीर्तनकार बाबामहाराज सातारकर यांचं निधन...* 😢 ज्येष्ठ कीर्तनकार बाबामहाराज सातारकर यांचं निधन झाल्याची दुर्दैवी बातमी समोर आली आहे. बाबामहाराजांच्या निधनाने वारकरी संप्रदायावर मोठा आघात झाला आहे. वयाच्या ८८ व्या वर्षी वृद्धापकाळाने त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. आपल्या अनोख्या कीर्तन शैलीने त्यांनी देश विदेशातील जनतेवर गारुड केलं होतं. ज्येष्ठ कीर्तनकार बाबामहाराज सातारकर गेल्या काही दिवसांपासून आजारी होते. नवी मुंबईतील नेरुळ येथे आज सकाळी त्यांची प्राणज्योत मालवली. आज दुपारी तीन वाजल्यानंतर नेरुळ जिमखान्याच्या समोर असलेल्या आणि बाबामहाराजांनी बांधलेल्या विठ्ठल रखुमाई मंदिरात त्यांचे पार्थिव अंत्यदर्शनासाठी ठेवण्यात येणार आहे. तर उद्या संध्याकाळी पाच वाजता नेरुळ स्मशानभूमीत त्यांच्या पार्थिवावर अंत्यसंस्कार करण्यात येणार आहेत. *कोण होते बाबामहाराज सातारकर ?* नीळकंठ ज्ञानेश्वर गोरे हे बाबामहाराज सातारकर यांचं मूळ नाव. त्यांचा जन्म ५ फेब्रुवारी १९३६ रोजी साताऱ्याच्या नामवंत गोरे सातारकर घराण्यात झाला. त्यांनी वकिलीचे पदवीपर्यंत शिक्षण घ

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२४ ऑक्टोबर १६२४* भातवडी येथे मोगलांचा सुभेदार लष्करखान व आदिलशाही मुल्ला महंमद ह्या दोघांच्या छावणीवर मलिक अंबरच्या सैन्याचा अचानक हल्ला झाला व मलिक अंबराने त्या दोघांच्या पाडाव केला. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२४ ऑक्टोबर १६५७* शिवाजी महाराजांनी उत्तर कोकणात मुसंडी मारत कल्याण - भिवंडी - शहापुर हा मूघली-विजापुर भाग काबीज केला. औरंगजेब दख्खनेवरुन दिल्लीला परतलेला आणि विजापुरच्या आदिलशहाचा मृत्यू ह्या १६५७ च्या सुरवातीच्या दख्खनेमधल्या राजकीय परिस्थितीचा फायदा उचलत शिवरायांनी उत्तर कोकण काबीज केले. १६५६ च्या जानेवारी मध्येच जावळी ते रायरी हा भाग ताब्यात घेत विजापुरचा उत्तर कोकणाशी थेट संपर्क त्यांनी जवळ-जवळ तोडला होताच. २४ऑक्टोंबर १६५७ साली कल्याण भिवंडीच्या लढाईत शिवरायांचा विजय होऊण, मराठा आरमार बंधणीला सुरवात  झाली. सागरावर प्रभुत्व निर्माण करावयाचे आसेल तर बलशाली आरमार (Navy) ऊभारले पाहीजे ही बाब शिवरायांच्या लक्षात आली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२४ ऑक्टोबर १६६६* आग्राच्या सुटकेनंतर, शिवाजी सुटला आता प्रतिशिवाजी सुटू नये या विचाराने औ

♦️नवरात्रउत्सव रात्र नववी  घरातील टाक आणि जानाई निर्ऋतिचा अनुबंध          नितीन सावंत परभणीकर          मो : 9970744142                  इतिहास जपण्याच्या साधणांत आणि पुराव्यांच्या प्रकारात लिखीत, कागदोपत्री हेच एकमेव साधन नसते.तसे पुराव्यांचे विविध प्रकार आहेत.त्यावर अन्यत्र चर्चा करता येइल.पुर्वजांचा इतिहास जपून ठेवण्यात एक आगळेवेगळे ऐतिहासिक साधन म्हणून ज्याचा उल्लेख करवा लागेल ते म्हणजे टाक होत.            आपल्या पुर्वजांची आठवण म्हणून देवघरात सोने, चांदी, पितळ, इ. धातुंचे बनवलेले प्रतिके म्हणजे टाक होत.                 आपल्या देवघरात आज्जी, पंजी, अज्जोबा, पंजोबांचे जसे टाक असतात, अगदी त्याच सारखे, खंडोबा, बहिरोबा, जोतीबा, जाकाई, जोकाई, मेसाई, जानाई यांचे देखील टाक दिसतात. म्हणजेच हे सर्व आपले कुळ पुर्वज होत. आपले सख्खे सलोहीत रक्तसंबधाचे पुर्वज होत.                     काही  टाक हे पंचकोनी आसतात तर काही चौरस. त्यापैकी काहींच्या देवघरात पुजल्या जाणाऱ्या जाणाईच्या टाका बद्दल आपण चर्चा करू या. सातारा जिल्ह्यातील अनेकांच्या देवघरात हा जाणाईचा टाक आढळून येतो. तिच्या हातात गव्हाची ओंबी आ

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२३ ऑक्टोबर १६६२* छत्रपति शिवाजी महाराजांनी १६६२ मध्ये 'रोहिडखोरे - कारी' येथील देशमूख 'सर्जेराव जेधे' यांना पत्र लिहिले. १६६१ पासून मुघल सरदार शाहिस्तेखान पुण्यात येउन बसला होता. स्वराज्यावर सारखे हल्ले करत होता. ह्यात मावळामधल्या लोकांची जीवित व वित्तहानी खुप होत असे. आपल्या प्रजेबद्दल सदैव जागरुक असणाऱ्या राजांनी रोहिडखोरे मधील कारी येथील देशमूख सर्जेराव जेधे यांना २३ ऑक्टोबर १६६२ रोजी लिहिलेल्या पत्रात म्हटले आहे की,"जे बांद धरून नेतील त्याचे पाप तुमचा माथा बसेल" ह्या पत्रामधून राजांची आपल्या रयतेविषयी असणारी काळजी व तळमळ दिसून येते. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२३ आॅक्टोबर १६७१* छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या बसरूर स्वारी नंतर एक महत्वाची माहिती - दंडाराजपुरी , जंजिऱ्याच्या सिद्दींवर दहशत बसवायला छत्रपती शिवाजी महाराजांनी आपले आरमार पाठवले - इ. स १६७१ ऑक्टोबर २३ (Mumbai- Surat Records) छत्रपती शिवाजी राजांचे राजपुरीदंडावर एक लहान आरमार गेले, राजीयांची जहाजे पाण्यातील सजली. गुराबा, तरांडी, गलबते, शिबाडे, पग

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२१ ऑक्टोंबर १६५९* अफजलखानाच्या भेटीचा मसुदा व अटीबाबत अंतिम बोलणी... आजच्या दिवशी गोपीनाथपंतांच्या शिष्टाई मुळे राजे आणि अफजलखानाचे भेट जवळपास नक्की होणार होती. वाटाघाटी अंतिम टप्यात आल्या होत्या. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२१ ऑक्टोबर १६७९* मुंबई बेटाजवळील खांदेरी बेट ताब्यात घेऊन छत्रपती शिवाजी महाराजांनी त्याच्यावर आपली माणसे उतरवून कोटाचे बांधकाम सुरू केले होते. मुंबई जवळ छत्रपती शिवाजी महाराजांचे आरमार असणे इंग्रजांना धोकादायक असल्याने त्यांनी या बांधकामाला विरोध करत खांदेरीची नाकेबंदी केली. पण मराठ्यांचे चपळ आरमार त्यांना मात देत खांदेरीवर रसद पोहोचवत असे. त्यामुळे इंग्रजानी मुंबईहून ८ तोफा, १४ इंग्रज सैन्याच्या ५ फायली आणि ३० खलाशी देऊन फोर्टून नावाचे जहाज कॅप्टन स्टीफन अंडरटन याच्या नेतृत्वाखाली खान्देरीच्या नाकेबंदीला पाठवले. या जहाजाबरोबर आणखी दोन तोफा असलेली शिबाडे पाठवली. आता खांदेरीच्या नाकेबंदीत असलेल्या पथकात रिव्हेंज, हेक्टर गुराब, फोर्बुन, ५ शिबाडे आणि मचवे एवढे सामील झाले. खांदेरीच्या नाकेबंदी साठी फोर्चुन मुंबईहू

🚩 *श्री क्षेत्र तुळजापूर येथे असणारा, देवी तुळजाभवानी मातेचा पलंग* .         = नवरात्र उत्सव = *दरवर्षी* चा, श्री तुळजाभवानी मातेच्या पलंगाचा प्रवास, हा खूप थक्क करणारा आहे, चला तर आपण पाहूया, श्री तुळजाभवानी मातेच्या पलंगाचा, *बनविण्यापासून* ते  तुळजापुरात *पोहोचण्या पर्यंत* चा सर्व प्रवास...!! श्री तुळजाभवानी मातेचा हा *पलंग बनविण्याचा मान*  मूळचे घोडेगाव (पुणे) (भिमाशंकर जवळ),  पण सध्या पुण्यात स्थायिक असणारे *ठाकूर* (कातारी) कुटुंबियांना आहे.  त्यांना हा मान *राजमाता जिजाऊंच्या* नवसपूर्तीमुळे *राजे शहाजी* यांनी त्यांना दिला व  घोडेगाव (पुणे) येथे बक्षीस म्हणून  जागा सुद्धा दिलेली आहे.  पलंगाचे कातीव कामासाठी आंब्याचे आणि सागवान लाकुड, रंगकाम कामाकरिता लाखाचे रंग, लोखंडी साहीत्य खिळे पट्टी, सुती नवार पट्टी, दोरखंड, गादीसाठी कापुस, वरील छताकरिता कापड तसेच  इतर लागणारे सर्व काही साहित्य-सामान हे  जबाबदारीने *अहमदनगर* येथील *पलंगे* (नगरचे तेली) घराण्याकडुन घोडेगावच्या *ठाकूर* कुटुंबियांना *पुरवले* जातात. मग हे ठाकूर कुटुंबिय *रविवार पेठ पुणे* येथे स्वत:चे दुकानात, श्री तुळजाभवानी देवी