Posts

Showing posts from April, 2023

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष*

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ मे १६६०* स्वराज्यावर चालून आलेला मुघल सरदार शाहीस्तेखान सासवडहून राजेवाडीला आला. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ मे १६६५* पुरंदरचा सफेद बुरूज स्फोटात उडाला. माची पुरंदर मोगलांच्या ताब्यात. पुरंदरचा बालेकिल्ला दिलेरखानाशी व मिर्झाराजांशी झुंजू लागला. वज्रगड व माची पुरंदर मोगलांच्या ताब्यात असल्यामुळे दोन्हीकडूनही पुरंदरच्या बालेकिल्ल्यावर एल्गार सुरू झाले. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ मे १६७०* छत्रपती शिवरायांनी लोहगड जिंकला. तसेच मराठा फौजांनी करमाळा नजीक परांडा, नगर, जुन्नर आणि इतर ५१ मुघल महाल व ठाण्यांवर हल्ले केले 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१ मे सन १६७१* छत्रपती शिवाजी महाराजांविषयी पत्रांचा कालावधी हा सन १६७१ मधील एप्रिल ते सप्टेंबर असा सहा महिन्यांचा आहे. अवघ्या सहा महिन्यात शिवाजी माहाराजांच्या संबधी धुर्त इंग्रजांची तीन वेगवेगळी मते बदललेली दिसतात.  दिनांक ८ एप्रिल सन १६७१ रोजीच्या पहिल्या पत्रात इंग्रज शिवाजी विरुद्ध मोठे मोगल सैन्य येत असल्यामुळे आनंदात आहेत. दिनांक १ मे सन १६७१ रोजीच्या दुसर्‍या पत्रात इंग्रज शिवाजीचा "दरोडेखोर 

मोहिते आडनाव कसे पडले व त्यामागील इतिहास काय ?मुंबई व कोकणाचा अप्रसिद्ध शासक असणारा पौढप्रताप चक्रवर्ती हंबीरराव कोण?मराठेशाहित #चव्हाणहंबीररावमोहिते लावण्याची परंपरा काय निर्देश करते?

Image
#मोहिते आडनाव कसे पडले व त्यामागील इतिहास काय ? मुंबई व कोकणाचा अप्रसिद्ध शासक असणारा पौढप्रताप चक्रवर्ती हंबीरराव कोण? मराठेशाहित #चव्हाणहंबीररावमोहिते लावण्याची परंपरा काय निर्देश करते? सदरील लेख हा महाराष्ट्रातील इतिहास प्रेमींनसाठी व आभ्यासकांनसाठी समर्पित आहे स्वातंत्र्य पुर्व काळात 19व्या शतकाच्या सुरवातीस बर्याच अभ्यासकांनी मराठेशाहीचा आभ्यास करून आपले पुस्तक व त्याचे खंड प्रकाशित केलेले आहेत परंतु मोहीते घराण्यावर एकही पुस्तक नसुन बर्याच पुस्तकांत मोहित्यांचे लेख आलेले आहे त्यात सर्व आभ्यासकांनी ह्या घराण्याची साद्यंत्य हकिकत सापडत नाहि व ह्या घराण्याचा पुष्कळसा इतिहास उपलब्ध नाही अशी खंत व्यक्त केलेली आहे त्यात ग .ह खरे , वा. सी. बेंद्रे , द.ब.पारसनीस व अजुन ख्यातनाम आभ्यासकांनी मोहित्यांच्या संदर्भात खंत व्यक्त केलेली आहे. 1)मोहिते आडनाव कसे पडले व त्यामागील इतिहास काय ?                      चौहाण राजवंशात थोर सम्राट पृथ्वीराज चौहाण महाराज होऊन गेले त्यांचा काहि शिलालेखांत महिपते अथवा महिपती असा उल्लेख मिळतो . त्यांच्या सातव्या पिढित राजस्थान मध्ये रणथंभौर येथे राजा जैत्रसिं

साताऱ्यातील शिवमूर्ती झाली आज ६१ वर्षांची.विजय असो, की अन्यायाविरोधात झगडणे, मिरवणूक निघावी की मोर्चा, सण साजरा करायचा असो, की निषेध ! पोवई नाक्यावरील छत्रपती शिवाजी महाराजांची मूर्ती साक्षीदार अन् प्रेरणास्थान

Image
साताऱ्यातील शिवमूर्ती झाली आज ६१ वर्षांची. विजय असो, की अन्यायाविरोधात झगडणे,  मिरवणूक निघावी की मोर्चा,  सण साजरा करायचा असो, की निषेध !  पोवई नाक्यावरील छत्रपती शिवाजी महाराजांची मूर्ती  साक्षीदार अन् प्रेरणास्थान असतेच आठ रस्त्यांना जोडणारा, दाही दिशाने सातारकरांना जिद्द देणारा शिवरायांच्या ह्या मूर्तीने आज ६२ व्या वर्षांत पदार्पण केले.  याच दिवशी १९६२  मध्ये (कै.) बाळासाहेब देसाई  यांच्या हस्ते मूर्तीचे अनावरण झाले होते.शिवराजांचा इतिहास गर्भगळीत झालेल्यांसाठी संजीवनी देणारा आहे.  संकटांपुढे हतबल झालेल्यांना शिवरायांच्या प्रेरणेने शेकडो हाथींचे बळ आल्याशिवाय राहात नाही. त्यामुळे शहर असो की गाव, वाड्यापाड्यांवर शिवरायांची मूर्ती दिसतेच. विशेष म्हणजे गावच्या मध्यभागी, प्रवेशद्वाराजवळ  शिवमूर्तीचे दर्शन होते. स्वातंत्र्यानंतरही शिवरायांची प्रेरणा मिळण्यासाठी सर्वत्र शिव्स्मारके उभी राहिली  साताऱ्यात शिवप्रेरणा ज्वलंत राहण्यासाठी पोवई नाका "आठ रस्त्यावर' शिवाजी महाराजांची मूर्ती उभी करण्याचा काहींनी मानस व्यक्त केला.  त्यातून श्री शिवस्मारक समितीची स्थापना करण्यात आली. दि. मा.

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष*

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२७ एप्रिल १६४५* हिंदवी स्वराज स्थापनेचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी यांनी वयाच्या १६व्या वर्षी म्हणजेच २७ एप्रिल १६४५ ला रायरेश्वर येथे स्वराज्याची शपथ घेतली. सह्याद्रीतील प्राचीन रायरेश्वर मंदिराला शिवाजी छत्रपतींमुळे अत्यंत महत्वाचा ऐतिहासिक वारसा लाभलेला आहे. आपली स्वराज्याची संकल्पना त्याची दूरदृष्टी काही मोजक्या परंतु विश्वासू आणि जिवाची पर्वा न करता स्वराज्यासाठी स्वतःला झोकून देणाऱ्या कान्होजी जेधे, बाजी पासलकर, तानाजी मालुसरे, सूर्याजी मालुसरे, येसाजी कंक, सूर्याजी काकडे, बापूजी मुदगल, नरसप्रभू गुप्ते आणि सोनोपंत डबीर अशा बारा मावळातील सवंगडी यांच्या समोर मांडली. त्या दिवसापासून सुरुवात झाली इतिहासातील काही सोनोरी क्षणांना, पाच मुसलमानी पातशाहींच्या विरोधात एकजूट होऊन हिंदवी स्वराज्य स्थापनेला.  🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२७ एप्रिल १६८०* राजापूरच्या इंग्रजांनी आपल्या आपल्या वरीष्ठास पत्रे लिहून कळवले कि, छत्रपती संभाजी महाराजांनी सर्व राज्यसूत्रे आपल्या हाती घेतली आहेत. ठीकठिकाणच्या सुभेदारास व हवालदारास त्याने आपल्यापाशी बोला

जव्हार संस्थान हे ठाणे क्षेत्रातील हे एकमेव संस्थान होते. जव्हार संस्थानचे राजघराणे हे महादेव कोळी समाजाचे होते, त्यामुळे बोलीभाषेत महादेव कोळ्यांचे साम्राज्य - जयहर असे पण म्हटले जाते.

Image
जव्हार संस्थान हे इसवी सन १३१६ पासून १० जून १९४८ पर्यंत अस्तित्वात होते. भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर हे संस्थान मुंबई इलाख्यात विलीन झाले .जव्हार संस्थान हे ठाणे क्षेत्रातील हे एकमेव संस्थान होते. जव्हार संस्थानचे राजघराणे हे महादेव कोळी समाजाचे होते, त्यामुळे बोलीभाषेत महादेव कोळ्यांचे साम्राज्य - जयहर असे पण म्हटले जाते. या संस्थानचे शेवटचे राजे यशवंतराव मार्तंडराव मुकणे हे होते.

जेजुरीच्या खंडेराया

Image
साभार :-उमेश वैद्य यांची मूळ फेसबुक पोस्ट 

इतिहासातील एक उपेक्षित समाजसुधारक महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे यांचा आज जन्मदिवस !!

Image
इतिहासातील एक उपेक्षित समाजसुधारक महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे यांचा आज जन्मदिवस !! महाराष्ट्रातील अस्पृश्यतानिवारण कार्यातील थोर समाजसुधारक, ब्राह्मधर्म प्रचारक, संशोधक व लेखक. त्यांचा जन्म कर्नाटक राज्यातील जमखंडी या संस्थानच्या गावी मराठा कुटुंबात २३ एप्रिल १८७३ झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव रामजीबाबा व आईचे नाव यमुनाबाई. वयाच्या नवव्या वर्षी त्यांचा विवाह आत्याची मुलगी रुक्मिणी हिच्याशी झाला. घराण्याची पूर्वापार श्रीमंती गेल्यामुळे वडील रामजीबाबा हे संस्थानामध्ये काही काळ शिक्षकाची व कारकुनी स्वरूपाची नोकरी करीत होते. ते पंढरपूरचे वारकरी होते. आई सात्त्विक वृत्तीची होती व घरातील वातावरण जातिभेदाला थारा न देणारे होते. जमखंडी येथील इंग्रजी शाळेतून १८९१ साली ते मॅट्रिकची परीक्षा उत्तीर्ण झाले व १८९३ मध्ये पुण्याच्या फर्ग्युसन कॉलेजात पुढील शिक्षणासाठी दाखल झाले. विठ्ठल रामजींची धाकटी बहीण जनाबाई हिचा तिच्या सासरी छळ होऊ लागल्यामुळे तिलाही त्यांनी पुण्यास आणून हुजूरपागा शाळेत घातले. श्रीमंत सयाजीराव गायकवाड यांच्याकडून मिळणारी कर्जाऊ शिष्यवृत्ती व खाजगी शिकवण्यांची अल्पस्वल्प म

शिव कालीन दिन विशेष 26एप्रिल

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२६ एप्रिल १६७५* दस्तुरखुद्द छत्रपती शिवाजी महाराज यांनी "कारवार"वर स्वारी केली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२६ एप्रिल १६८४* छत्रपती संभाजीराजे व इंग्रज यांच्यातील तहाच्या अटी केग्विन हा सातत्याने चार्लस राजाला छत्रपती संभाजी महाराजांच्या शक्तीची व आक्रमक धोरणाची कल्पना यासाठी देत होता की, जेणे करुन छत्रपती संभाजी महाराजांशी तह करुन सलोखा निर्माण व्हावा. त्याप्रमाणे २६ एप्रिल १६८४ पूर्वी केग्विनने तहाच्या बोलणीसाठी कॅप्टन गॅरी, थाॅमस विल्किन्स , राम शेणवी यांना तहाच्या बोलणीसाठी छत्रपती संभाजी महाराजांच्याकडे पाठवले. त्यांनी बिरवाडी येथे राजांची भेट घेतली व गर्व्हनर केग्विनला पत्र पाठवून उभयंतामध्ये होणाऱ्या तहाच्या अटींना संमती दर्शवली होती. छत्रपती संभाजी राजांचे केग्विनला पत्र :- "वकिलाने तुमचा मनोदय सांगितला त्याच्या बरोबर आम्ही आमची मान्याता पाठवली. तुमचा मनोदय तुम्ही तपशीलवार लिहून पाठवला त्या तहाच्या अटींना आम्ही संमती पाठवली आहे ती मिळेलच. तरी तुम्ही या अटींचे परिपालन करावे. आम्हीही त्या पाळू आमच्या वचनावर वि

*जेजुरी गडाचे १६१ वर्षापूर्वी काढलेले छायाचित्र सौजन्य जॉन्सन विल्मस,सेंट्रल युनिव्हर्सिटी डल्लास, ईग्लंड मधील या व्यक्तीने जपुन ठेवलेला दुर्मिळ फोटो..

Image
*जेजुरी गडाचे १६१ वर्षापूर्वी काढलेले छायाचित्र सौजन्य जॉन्सन विल्मस,सेंट्रल युनिव्हर्सिटी डल्लास, ईग्लंड मधील या व्यक्तीने जपुन ठेवलेला दुर्मिळ फोटो...👇🏻👇🏻👌🏻👌🏻*

*२५ एप्रिल १६९०*सातारला अजिंक्यताराच्या पायथ्याशी सर्जाखान संताजीकडून पराभूत व कैद.

Image
*२५ एप्रिल १६९०* सातारला अजिंक्यताराच्या पायथ्याशी सर्जाखान संताजीकडून पराभूत व कैद.

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष*

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२५ एप्रिल १६६५* मुघल सरदार दाऊदखान सुमारे ७००० घोडदळ घेऊन किल्ले पुरंदरच्या पायथ्यापासून स्वराज्याच्या नासाडीकरता निघाला. त्याने रोहीड खोरे, हिरडस मावळ आणि गुंजन मावळ मध्ये धुमाकूळ घालण्यास सुरूवात केली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२५ एप्रिल १६७४* ६ जून १६७४ रोजी होणाऱ्या छत्रपती शिवरायांच्या राजाभिषेक सोहळ्यासाठी पोलादपुरचे रामजी दत्तो चित्रे या सोनाराने ३२ मण सोनं वापरून सुवर्णसिंहासन घडवले. सिंहासनावर अत्यंत मौल्यवान अगणित नवरत्ने जडवलेली होती. आजच्या मितीला सिंहासनाचे वजन किलो मध्ये करावयाचे झाल्यास ते १४४ किलोचे भरेल. त्यावेळचे वजनाचे कोष्टक खालीलप्रमाणे होते. २४ तोळे म्हणजे १ शेर (जुना तोला ११.७५ ग्रामचा होता) १६ शेर म्हणजे १ मण म्हणजेच १ शेराचे चे वजन : ११.७५ ग्राम x २४ तोले = २८२ ग्राम होते. १ मण चे वजन : २८२ ग्राम x १६ शेर = ४५१२ ग्राम (४.५ किलो) होते. असे ३२ मण म्हणजे ४५१२ x ३२ = १४४३८४ ग्राम (१४४ किलो). 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२५ एप्रिल १६७४* कालिकतहून सूरत येथे एप्रिल २५ चे जें पत्र रवाना झालें, त्यांत कालीकातकरांनी कळविले

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२३ एप्रिल १६५७* मराठ्यांनी रघुनाथ बल्लाळ अत्रे समवेत दाभोळ व आसपासची ठाणी जिंकली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२३ एप्रिल १६५७* औरंगजेबाचे शिवाजीराजांना मेहेरबानीचे पत्र शिर्षक वाचून कदाचित आश्चर्य वाटले असेल परंतु, असे खरेच झाले होते. मात्र त्यामागची पार्श्वभूमी व त्यानंतर काय घडले हे लक्षात घेणे अगत्याचे ठरेल. अगदी लहान वयातच शिवाजीराजांनी स्वराज्याचे स्वप्न पाहिले व त्याद्रुष्टीने पाऊले टाकायला सुरुवात केली. हळुहळु काही प्रदेश तसेच किल्ले त्यांनी जिंकुन घेतले. इस १६३६ मधे मुघल व आदिलशहात एक महत्वाचा तह झाला होता. त्या तहानुसार जिंकलेल्या निजामशाहीतील बालाघाट प्रदेशातील बरेचसे किल्ले मुघलांकडे तर, कोकणातील किल्ले आदिलशहाकडे राहणार होते. मात्र मधल्या काही वर्षात शिवाजीराजांनी जे किल्ले कधी भेद करून तर कधी लढुन जिंकले त्यातले बरेचसे किल्ले हे त्या १६३६ च्या तहानुसार मुघलांकडे असायला हवे होते. पण प्रत्यक्षात ते आदिलशहाकडे होते व शिवाजीराजांनी ते स्वराज्यात आणले याचे कारण नेमके समजत नाही पण बादशहा शहाजहानचे दख्खनकडे झालेले दुर्लक्ष व आ

आजचे दिनविशेष

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *२२ एप्रिल १६६७* महाराज आग्र्याहून अकस्मातपणे पळून गेल्यामुळे औरंजेबाची नाच्चकी झाली, संशयापोटी त्याने मिर्झा राजांना दक्षिणेतून परत बोलवण्याचा हुकुम सोडला आणि औरंगाबादेस शहजादा मुअज्जम याला सुभेदार म्हणून नियुक्त केले, याच संधीचा फायदा घायचे छत्रपती शिवाजी महाराजांनी ठरवले आणि नरमाईचे धोरण स्वीकारून मुअज्जम सोबत बोलणी सुरु केली. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी औरंगजेबास २२ एप्रिल १६६७ रोजी एक पत्र लिहिले... “हा बंदा गुलाम आपली नोकरी करून हुकुम पाळण्यात मोठे भूषण मनात आहे हिंदुस्तानच्या बादशहाची फौज मजवर चालून येत आहे त्यास टक्कर देण्याचे सामर्थ्य कोणात तरी आहे काय ? म्हणून माझी विनंती आहे कि माझा मुलगा संभाजी यास ४ हजाराची मनसब मिळावी माझ्याकडे जे किल्ले होते ते मी अगोदरच बादशाहाला दिले आहेत आणि माझी सर्व जिंदगी आपल्या सेवेस अर्पण आहे” (शि.प.सा.सं.ले – ११५८)  हे पत्र वाचून औरंगजेबाने महाराजांच्या वकिलास बोलावले आणि म्हणाला - “तुझ्या मालकास जाऊन त्यास कळव कि तुझे अपराध आम्ही माफ केले आहेत, आणि तुझ्या मुलास चाकर ठेवून घेतले आहे जो

अक्षय तृतीया म्हणजे काय?

*अक्षय तृतीया म्हणजे काय? कारण तृतीया तर दर महिन्याला येते हो मग याच तृतीयेचे इतके महत्व काय बर?*  *"अक्षय "या शब्दाचा अर्थ काय?*     वैशाख शु. तृतीयेला अक्षय्य तृतीया म्हणतात. मुळात अक्षय या शब्दाचा अर्थच मुळी कधीच क्षय न पावणारे म्हणजे नाश न पावणारे असा होतो. या तिथीला साडेतीन मुहूर्ता पैकी एक शुभ मुहूर्त मानले जाते. या तिथीला नरनारायण, परशुराम आणि हयग्रीव यांचा जन्म झाला आहे, म्हणून या दिवशी त्यांचा जन्मोत्सव करतात. तसेच या दिवसापासूनच त्रेतायुगाचा प्रारंभ झाला आहे. (काहींच्या मते हा कृतयुगाचा व काहींच्या मते त्रेतायुगाचा प्रारंभ-दिन आहे). यासाठी ही पर्वणी मध्यान-व्यापिनी धरतात. परंतु श्रीपरशुरामाचा अवतार प्रदोषकाळी झाला होता, म्हणून जर द्वितीये दिवशीच मध्यान्हापूर्वी तृतीया लागत असेल तर त्याच दिवशी अक्षय्य तृतीया.   अक्षय्य तृतीया हे व्रत कसे करावे? या दिवशी  व्रत करणार्‍याने प्रात:काळी स्नान करुन नरनारायणासाठी भाजलेले जव अगर गव्हाचे पीठ, परशुरामासाठी कोवळी वाळके आणि हयग्रीवासाठी भिजवलेली हरबर्‍याची डाळ घालून नैवद्य अर्पण करावा. शक्य असल्यास उपवास आणि समुद्रस्नान अथवा गंग

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇*१८ एप्रिल

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१८ एप्रिल १३३६* दक्षिणेमध्ये विजयनगर हिंदू राज्याची स्थापना झाली. दक्षिणी भारतातील हंपी ही राजधानी असलेले राज्य हे विजयनगर साम्राज्य म्हणून ओळखले जाते. वरंगळच्या 'हरिहर व बुक्क' या दोन भावांनी विजयनगरच्या साम्राज्याची पायाभरणी केली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१८ एप्रिल १६७७* त्र्यंबक सोनदेव डबीर यांचे निधन आग्र्यामध्ये त्र्यंबक सोनदेव डबीर हे शिवाजी महाराजांचे अत्यंत जवळचे साथीदार व वकील होते.  औरंगजेबानेही त्यांची दि. ८ एप्रिल १६६७ रोजी सुटका केली. १८ एप्रिल १६७७ रोजी त्र्यंबक सोनदेव डबीर यांचे निधन झाले. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१८ एप्रिल १७२०* शार्वरीनाम संवत्सर शके १६४२, चैत्र वद्य सप्तमी, दि. १८ एप्रिल १७२० ह्या दिवशी छत्रपती शाहू राजांच्या दरबारात छत्रपतींचा नवनियुक्त बाजीराव पेशवा महाराजांना स्वराज्याशी एकनिष्ठ राहण्याचं वचन आत्मविश्वासाने दिले. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१८ एप्रिल १७७४* गंगाबाईंच्या पोटी पेशवे सवाई माधवराव यांचा  किल्ले पुरंदरावर जन्म. छत्रपती शाहूंनी हा किल्ला पेशव्यांकडे सोपविला होता, काही काळ पेशव्यांचे वास

शिखर शिंगणापूर

Image
शिखर शिंगणापूर  मालोजी भोसल्यांनी लोकांची व यात्रेकरूंची तहान भागवण्यासाठी येथे एक मोठे तले खोदले . डोंगरावर गोदड स्वामी नावाचे एक थोर शिवभक्त राहत होते. जमीन आकाश आणि देह वस्त्रहीन म्हणून मालोजींनी त्यांना एक बांधून दिला या खेरीज मालोजींनी कमीत कमी ५ जनाकरता अन्न छत्र केले.  शाहू महाराजांशी संबंधित बिरुबाई हिने येथे दीपमाळ बांधली बसंतराव कासुर्डे यांनी शाहू महाराजांच्या सांगण्यावरून बारामातीहून आणून देवळाचा जीर्णोद्धार केला. अहिल्याबाई होळकर यांनी १७३५ ते १७९५ च्या दरम्यान पुष्कळ विहिरी बांधल्या छत्रपति व पेशवे येथे वारंवार दर्शनास येत.  देवगिरीच्या यादव घराण्यातील सिण्धन (१२१०-१२४२) शिंगणापूर नाव पडले असावे कोल्हापूरच्या भोज राजाशी युद्ध करत असताना त्याचा येथे तळ पडला होता .  शिवाजी महाराजांचे आजोबा मालोजी यांनी १६३० साली देवळाचा उद्धार केला घाटगे नावाच्या एका सरदारांनी शहाजीराजांना कायमचे इनाम म्हणून दिले. घराणे येथील देवाचे भक्त होते. बजाजी निम्बाल्करांची शुद्धी येथे जीजामातेनी केला . १८१७च्या जानेवारीत त्रिम्बकजि डेंगळे ठाण्याच्या तुरुंगातून पळून येथे आले. व सैन्य ज

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष १४ एप्रिल

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१४ एप्रिल १६६४* जसवंतसिंह राठोड याने सिंहगडावर सुलतानढवा केला. हा एकमेळाने केलेला हल्ला मराठ्यांनी उधळून लावला. जसवंत सिंहाची पाठ मराठी चित्त्यांनी फोडून काढली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१४ एप्रिल १६६५* “इ.स. १६६५ एप्रिल १४. कॉन्सल लॅनॉय आलेपो-अर्ल ऑफ विंचिलझिया सुरतेच्या प्रेसिडेंटचे पत्र आले आहे की, छत्रपती शिवाजी महाराजांपासून सुरत सुरक्षित आहे. परंतू मोगलांच्या मुलुखांत ते स्वैर संचार करुन कित्येक शहरे लुटीत आहेत. बादशहाचे बडें सैन्य त्यांच्यावर आले आसतांहि वाटेंत शत्रुविरुद्ध नाकेबंदी करीत करीत ते थेट गोव्या पर्यंत किनार्‍याने जाऊन आले. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१४ एप्रिल १६६७* रांगणा किल्ल्याला आदिलशाहीचा वेढा १४ एप्रिल ते १२ मे १६६७ या काळात रांगण्याला बहलोलखान व व्यंकोजी भोसले यांनी वेढा दिला होता. परंतु शिवरायांनी जातीने येऊन हा वेढा मोडून काढला. शिवरायांनी या गडाच्या मजबुतीकरणासाठी ६००० होन खर्च केल्याचा पुरावा सापडतो. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *१४ एप्रिल १६७२* पानिपत युद्ध जिंकूनही मराठ्यांचा धसका घेतलेला अहमदशहा अब्दालीचा मृत्यू 

महिंद्रा अँड महिंद्रा उद्योग समूहाचे माजी अध्यक्ष आणि फोर्ब्सच्या २०२३ च्या यादीतील अरबपती केशुब महिंद्रा (९९) यांचे दुःखद निधन. जवळपास पाच दशके महिंद्रा समूहाचे प्रमुख राहिल्यानंतर ऑगस्ट 2012 मध्ये ते अध्यक्ष म्हणून निवृत्त झाले आणि त्यांचे पुतणे आनंद महिंद्रा यांच्याकडे पद सोपवलेएक प्रसिद्ध उद्योजक या बरोबरीने सामाजिक जाण असलेले एक परोपकारी व्यक्तिमत्त्व अशी त्यांची ओळख होती. महान व्यक्तीला माझी भावपूर्ण श्रद्धांजली!#mahindraandmahindra

Image
महिंद्रा अँड महिंद्रा उद्योग समूहाचे माजी अध्यक्ष आणि फोर्ब्सच्या २०२३ च्या यादीतील अरबपती केशुब महिंद्रा (९९) यांचे दुःखद निधन. जवळपास पाच दशके महिंद्रा समूहाचे प्रमुख राहिल्यानंतर ऑगस्ट 2012 मध्ये ते अध्यक्ष म्हणून निवृत्त झाले आणि त्यांचे पुतणे आनंद महिंद्रा यांच्याकडे पद सोपवले एक प्रसिद्ध उद्योजक या बरोबरीने सामाजिक जाण असलेले एक परोपकारी व्यक्तिमत्त्व अशी त्यांची ओळख होती. महान व्यक्तीला माझी भावपूर्ण श्रद्धांजली! #mahindraandmahindra

निबाळकर घरण्याची वंशावळ

Image

क्रांतिसुर्य महात्मा जोतीराव गोविंदराव फुले यांच्या जयंतीनिमित्त विनम्र अभिवादन"🙏🏻

Image
विद्ये विना मती गेली।       मती विना निती गेली॥      निती विना गती गेली।      गती विना वित्त गेले।।      वित्त विना शुद्र खचले।       एवढे अनर्थ एका अविद्येने केले॥ 🙏🏻"क्रांतिसुर्य महात्मा जोतीराव गोविंदराव फुले यांच्या जयंतीनिमित्त विनम्र अभिवादन"🙏🏻

चंद्रसेन देवाची यात्रा 2023 किल्ले वसंतगड-तळबीड, निमसोड

Image
चंद्रसेन देवाची भव्य यात्रा. निमसोड ता. खटाव जिल्हा सातारा जर वर्षी प्रमाणे या वर्षी मौजे निमसोड व किल्ले वसंतगड -तळबीड येथील यात्रा सोमवार दिनांक 17/04/2023ते गुरुवार दिनांक 20/04/2023 अखेर भरणार आहे. यात्रे निमित्त जर वर्षी प्रमाणे विविध कार्यक्रमाचे नियोजन यात्रा कमेटी व चंद्रसेन भक्तान मार्फत करण्यात येत असते. सोमवार दिनांक 17/04/2023रोजी किल्ले वसंतगड येथील श्री चंद्रसेंन महाराज यांची  मूळ ठाणाची यात्रा आहे.त्या निमित्त शेकडो वर्षा पासूनच्या ऐतिहासिक व प्राचीन  परंपरेप्रमाणे विविध जिल्ह्यातुन वेगवेगळ्या गावातून मुळठाण असणाऱ्या श्री चंद्रसेन देवाच्या प्राचीन मंदिर किल्ले वसंतगड येथे जर वर्षी येतात. 🚩पूर्वीच्या काळी चंद्रसेन भक्त यात्रेच्या आधी चार-पाच दिवस आधीच शासनकाठी अर्थात सासनकाठी घेऊन चालत विविध गावातून नियोजित मार्गाने मुख्य यात्रेच्या आदल्या दिवशी किल्ले वसंतगडावर येत असत. परंतु आत्ताच्या आधुनिक युगामध्ये ट्रक टेम्पो विविध प्रकारच्या वाहनातून चंद्रसेन भक्त यात्रेच्या पहाटे किल्ले वसंत गडावरती पोहोचतात. 🚩किल्ले वसंतगडावरील श्री चंद्रसेन

औंधाचा राजा....!!

Image
औंधाचा राजा....!!          शाळेत असताना माडगूळकरांचा धडा होता.त्यात शाळा तपासणी ला आलेला राजा गदिमांना "बाळ तू टाकीत जा" म्हणजे बोलक्या सिनेमात जा...!!असं म्हणतो आणि पुढं मराठी चित्रपटसृष्टीत इतिहास घडला..!! पंतप्रतिनिधींच्या संकल्पनेंवर चित्रपट निघाले..!!त्यांच्या सुर्यनमस्काराच्या प्रेमावर आचार्य अत्रेंनी नाटक काढलं.आपल्या छोट्याशा संस्थानात शिक्षण,उद्योग पंतप्रतिनिधीनीं फुलवलं.       राजा रयतेचा विश्वस्त असतो . स्वातंत्र्यापूर्वीच राजाने आपल्या रयतेला स्वराज्य दिलं.राज्याची घटना म.गांधींकडून लिहून आणली.       महाराष्ट्र सृजनात्मक आणि रचनात्मक असल्याचं कारण त्याच्या कर्तुत्ववान पुरूषांच्या कारकिर्दीत आहे. स्मृतीदिनानिमित्त विनम्र अभिवादन. आई राजा..उदं..उदं.

इतिहासप्रसिद्ध भातवडी (भातोडी जि. नगर) गावानजीक #दौला_वडगाव आहे. तेथे एक निजामशाही गढी पाहावयास मिळते. या गावास दौला-वडगाव नाव पडले कदाचित निजामशाहीतील येथील सरदाराचे नाव दौलाखान अथवा दौलतखान असावे.

Image
इतिहासप्रसिद्ध भातवडी (भातोडी जि. नगर) गावानजीक #दौला_वडगाव आहे. तेथे एक निजामशाही गढी पाहावयास मिळते. या गावास दौला-वडगाव नाव पडले कदाचित निजामशाहीतील येथील सरदाराचे नाव दौलाखान अथवा दौलतखान असावे.  गावाच्या उत्तरेस ही गढी अजून आपले महाकाय बुरुज व भक्कम तटबंदी घेऊन खंबीरपणे उभी आहे. खालील दगडी व वरील विटांनी केलेले बांधकाम सुबक, रेखीव आणि देखणे आहे. दरवाजातून आत येताच सज्जावर चढण्यासाठी दगडी पायऱ्यांचा जिना आपल्यास वर घेऊन जातो.  आतील बाजूस इमारतीच्या कमानी व दालनांचा भाग आढळतो. सध्या एक मुस्लीम कुटुंब तेथे वास्तव्य करीत आहे. प्रत्येक दालन शाही वैभवाच्या खुणा दाखवते. चुन्याचे प्लास्टर भिंतींना घट्ट चिटकून आहे. भिंतीवर उत्तम प्रकारच्या कमानी वास्तुशास्त्राचे दर्शन घडवितात. संपूर्ण गढीभोवती पूर्वी ३० फूट खोल खंदक होता. यावरुन सरदाराची संरक्षणव्यवस्था मजबूत असल्याचे लक्षात येते. त्यामुळे तेथे एखाद्या मोठ्या सरदाराचे ठाणे असल्याचे सिद्ध होऊ शकेल.  भातवडी येथून जवळच असून या गावी १६२४ मध्ये जे युद्ध झाले त्या युद्धाने भातवडी नाव शहाजीराजांच्या पराक्रमाशी जोडले गेले. पण भातवडी येथे गढी सध्य

आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇*११ एप्रिल १६७४*

⛳ *आजचे शिव'कालीन ऐतिहासिक दिनविशेष* ⛳ 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *११ एप्रिल १६७४* राज्यभिषेकापुर्वी ३ एप्रिलला छत्रपती शिवरायांनी कोकणातील लष्करी अधिकार्‍यांना पत्र पाठवले व ११ एप्रिलला चिपळूनच्या मराठा लष्करी छावणीची पाहणी केली. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *११ एप्रिल १६८०* राजापूरकर इंग्रजांनी सुरतला पाठवलेल्या पत्रात म्हणतात. "छत्रपती शिवाजी महाराज मरण पावले, त्यांच्या मरणामुळे या भागात पुष्कळ घोटाळा माजेल असे दिसते."  🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *११ एप्रिल १७०३* सिंहगडचा रणसंग्राम मराठ्यांकडून बाळाजी विश्वनाथ व मोगलांकडून तोफखाण्याचा प्रमुख तरबीयतखान व त्याचा भाऊ कमियाबखान ह्यांच्या नेतृत्वात  सिंहगड हस्तांतरणाची चर्चा झाली. १३ एप्रिल रोजी मोगलांनी ५० हजार रुपयेच्या बदल्यात सिंहगड किल्ला ताब्यात घेतला. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *११ एप्रिल १७३८* वसई येथील पोर्तुगीज वॉइसरॉय 'डेम लुइ बोतेलुइ' याची गोवा येथे बदली. त्याच्या जागी 'पेद्रा दे मेलु' याची नियुक्ती. 🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇🚩🏇 *११ एप्रिल १८२७* महाराष्ट्रातच नव्हे तर देशात पहिली शिवजंयती साजरी करणाऱ्या... क्रांतिसूर्य महात्मा फुले यांची